Status uchodźcy w Polsce dla Izraelczyków z obywatelstwem ukraińskim to prawo do legalnego wjazdu i pobytu w Polsce, a także do ochrony przewidzianej prawem. Po uzyskaniu statusu uchodźcy w Polsce mogą oni korzystać ze wszystkich podstawowych praw i przywilejów obywateli polskich, z wyjątkiem udziału w wyborach. Status uchodźcy w Polsce uprawnia do legalnego pobytu, a także do pracy, nauki, korzystania z pomocy medycznej i socjalnej, prowadzenia działalności gospodarczej oraz podróżowania za granicę w celach biznesowych i turystycznych.

Obywatele Izraela posiadający obywatelstwo ukraińskie mogą ubiegać się o status uchodźcy w Polsce, niezależnie od kraju pochodzenia, jeśli wjadą na terytorium Polski i złożą wniosek w urzędzie do spraw cudzoziemców lub na przejściu granicznym. Proces ubiegania się o status uchodźcy może trwać od sześciu do 15 miesięcy, więc ten rodzaj legalizacji jest odpowiedni dla osób, które zdecydowały się pozostać w Polsce przez dłuższy czas. Rząd zachęca ich do nabycia umiejętności posługiwania się językiem polskim i pomaga im dostosować się do lokalnego stylu życia w ciągu roku od uzyskania statusu uchodźcy.

Należy zauważyć, że status uchodźcy jest pojęciem, które pojawiło się w polskim prawie w 2003 r., na długo przed wybuchem działań wojennych na Ukrainie, i nie ma bezpośredniego związku z osobami uciekającymi przed wojną.

Co daje status uchodźcy w Polsce?

Osobom, którym nadano status uchodźcy w Polsce, przysługują następujące możliwości:
– zakwaterowanie i bezpłatne posiłki na czas trwania procesu aplikacji;
– różne rodzaje pomocy humanitarnej
– świadczeń i emerytur jak obywatele polscy;
– świadczenia socjalne
– pełną opiekę medyczną w publicznych ośrodkach zdrowia;
– prawo do pracy (po uzyskaniu statusu uchodźcy)
– bezpłatne porady prawne;
– prawo do edukacji przedszkolnej, średniej i wyższej;
– Ukraińscy studenci mogą studiować na polskich uniwersytetach na koszt publiczny;
– prawo do studiowania na polskich uniwersytetach na koszt publiczny;
– bezpłatne kursy językowe;
– wsparcie integracyjne przez rok od przyznania statusu.

Terminy i pojęcia związane z różnymi statusami uchodźców

Osobie, która nie jest zaznajomiona z polskim systemem prawnym, niezwykle trudno jest zrozumieć istniejące w Polsce statusy uchodźców. Główna trudność w tym przypadku polega na terminologii. Aby pomóc czytelnikowi zrozumieć, o co chodzi w tym dokumencie, zostanie on wyjaśniony w możliwie najprostszy sposób.

Podstawowa „Ustawa o ochronie cudzoziemców w Polsce” definiuje kilka statusów:
(a) Status uchodźcy;
(b) Dodatkowa ochrona;
(c) Tymczasowa ochrona;
(d) Ochrona międzynarodowa;
(e) Przyznanie azylu.

Nie będziemy szczegółowo zajmować się kwestią azylu, ponieważ nie jest ona bezpośrednio związana z tematem tego artykułu i może nas bardzo zmylić.

Zgodnie z powyższymi przepisami prawnymi status uchodźcy i ochrona uzupełniająca są łącznie określane jako „ochrona międzynarodowa”. Jest to kolejny termin, który łączy w sobie dwa pozostałe. Wyrażenie to jest rzadko używane, ale warto pamiętać o jego istnieniu.

Ochrona tymczasowa (prawo dla obywateli Ukrainy)

W marcu 2022 r. Polska przyjęła ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym. Jest ona często określana jako „ustawa specjalna” lub „ustawa szczególna”. Ustawa ma zastosowanie do wszystkich przypadków wjazdu z Ukrainy na terytorium Polski po 24 lutego 2022 r. (z pewnymi innymi warunkami), tj. działa wstecz (w tym kontekście nie stanowi naruszenia). Ustawa zmienia ustawę zasadniczą z 2003 r., ustanawiając pojęcie „ochrony czasowej”, w ramach której obywatele Ukrainy mogą korzystać z preferencyjnej legalizacji.

Status uchodźcy w Polsce dla obywateli Izraela z obywatelstwem ukraińskim, którzy wyemigrowali do Polski po przyjęciu „specustawy”, jest określany w różny sposób przez różne grupy.

Używane są następujące określenia:
– Ochrona tymczasowa (oficjalnie stosowana na szczeblu krajowym);
– UKR lub status UKR (używany przez urzędników państwowych);
– Ukraiński uchodźca, PESEL UKR, PESEL specjalny (potoczny).

Uzyskanie „ochrony czasowej” w Polsce

Aby uzyskać „ochronę czasową” w Polsce, obywatele Ukrainy muszą przejść procedurę rejestracji podczas kontroli granicznej. Początkowy okres pobytu w Polsce wynosi obecnie 18 miesięcy.

Obywatele Ukrainy zmuszeni do opuszczenia kraju po 24 lutego mogą ubiegać się o „ochronę tymczasową”. 2022, uchodźcy, ich rodziny i krewni.

Państwa gwarantują uchodźcom dostęp do zakwaterowania, żywności, pomocy humanitarnej, społecznej i medycznej, edukacji i zatrudnienia. Po wygaśnięciu statusu, może on zostać przedłużony o trzy lata. Osoby, którym przyznano „ochronę tymczasową”, mają prawo do ubiegania się o pełny status uchodźcy lub powrotu na Ukrainę w dowolnym momencie.

Oficjalnie, w celu uzyskania statusu „ochrony tymczasowej” należy przedstawić następujące dokumenty:
– Dowód osobisty: Ukraińcy mogą używać dowolnego paszportu,
– wszystkie dokumenty potwierdzające status uchodźcy (oficjalne nakazy, bilety podróżne itp.);
– formularz zgłoszeniowy wypełniony w języku polskim.

Uzyskanie numeru identyfikacyjnego PESEL

Status uchodźcy w Polsce dla Izraelczyków z obywatelstwem ukraińskim pozwala im na otrzymywanie świadczeń, ale uchodźcy wewnętrzni mogą to zrobić dopiero po zameldowaniu się w miejscu zamieszkania i uzyskaniu numeru PESEL. Jest to identyfikator podatkowy osób przebywających w Polsce, ale dla Ukraińców objętych „ustawą specjalną” jest on wydawany w szczególny sposób, łącząc procedurę uzyskania identyfikatora z procedurą uzyskania „ochrony czasowej”. Osoba składa specjalny wniosek o nadanie numeru PESEL, a po jego rozpatrzeniu urzędnik wykonuje wszystkie inne niezbędne czynności. W rezultacie uchodźca otrzymuje nie tylko sam numer, ale także pełną legalizację i swój status. Jest to opcja „wszystko w jednym”. Jest ona popularnie nazywana PESEL UKR.

Świadczenia dla osób posiadających status „ochrony czasowej”
Każdy obywatel, któremu przyznano status „ochrony czasowej”, otrzymuje jednorazową pomoc finansową w wysokości 300 PLN (64,3 EUR). Później uchodźca ubiega się o stałą pomoc socjalną w zależności od miejsca pobytu. W ośrodku dla cudzoziemców, oprócz zakwaterowania i wyżywienia, Ukraińcy otrzymują zwrot kosztów transportu publicznego na trasach związanych ze statusem uchodźcy lub procedurami medycznymi.

Mieszkańcy ośrodków są uprawnieni do świadczeń:
– zakup środków higieny osobistej – 20 PLN (4,3 EUR) miesięcznie;
– kieszonkowe – 50 PLN (11 EUR) miesięcznie;
– jednorazowa opłata za odzież i obuwie – 140 PLN 30 EUR);
– zasiłek na żywność dla dzieci w wieku poniżej 6 lat
– dodatki dla dzieci w wieku szkolnym – 9 PLN (2 EUR) dziennie.

Wsparcie społeczne dla jednego Ukraińca mieszkającego samodzielnie w Polsce jest obliczane na podstawie całkowitej liczby członków rodziny:
– jeden – 750 PLN (161,5 EUR) miesięcznie;
– dwa – 600 PLN (129,2 EUR) miesięcznie;
– trzy – 450 PLN (97 EUR) miesięcznie;
– cztery – 375 PLN (81 EUR) miesięcznie.

Świadczenia socjalne są dostępne dla każdego ukraińskiego migranta, który złoży odpowiedni wniosek i kopię swojego tymczasowego dowodu osobistego w centrum dla cudzoziemców. Możliwe jest również samodzielne złożenie wniosku o zasiłek w Departamencie Pomocy Społecznej.

NAJWAŻNIEJSZE PYTANIE!
Co wybrać, aby nie przegapić: status uchodźcy czy „status UKR” w Polsce?

Status uchodźcy w Polsce dla Izraelczyków z ukraińskim obywatelstwem stawia kluczowe pytanie: wybór właściwego statusu. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że jedną z głównych zalet polskiej „specustawy” jest znaczne uproszczenie procedury legalizacji pobytu dla ukraińskich uchodźców. Z drugiej strony, osoby, które przeprowadziły się do Polski, nie są zobowiązane do ubiegania się o status „ochrony czasowej” i nie każdy ma do tego prawo.

Dzięki konsultacji z prawnikiem w Izraelu będziesz mógł się dowiedzieć:

1. Czy korzystniej jest zrobić status „ochrony czasowej”, dostępny dla wszystkich, którzy wjechali po 24.02.2022, czy lepiej ubiegać się o „zwykłego” uchodźcę. Druga opcja wydaje się dłuższa i mniej wygodna, ale czasami jest znacznie bardziej celowa. O tym, dlaczego tak jest, opowie specjalista.

2. Kto i w jaki sposób ma prawo do pracy na terytorium Polski zgodnie ze „specustawą” od pierwszego dnia pobytu, a kto znacznie później. Jakie obywatelstwo i dokumenty należy przedłożyć w urzędach, a jaki status jest lepszy do pełnej legalizacji.

3. O który status łatwiej się ubiegać: o „ochronę czasową” czy o „ochronę międzynarodową”. Która organizacja ma mniej problemów podczas procesu aplikacyjnego: Straż Graniczna RP czy Urząd Gminy. Ile miesięcy trwa rozpatrzenie wniosku i jakie trudności mogą się pojawić.

4. Który status znacznie łatwiej przedłużyć i na jak długo jest on przyznawany. Kto będzie miał możliwość ubiegania się o 3-letnią „kartę pobytu” po 9 miesiącach pobytu w ramach uproszczonej procedury, a także prawo do specjalnych płatności i świadczeń na równi z obywatelami polskimi. Jak uzyskać dostęp do giełdy pracy na takich samych warunkach jak obywatele RP, a także do bezpłatnych usług medycznych i edukacji.

5. Jaki status nie pozwala na pobyt w innych krajach, jeśli nie ma tam wizy lub reżimu bezwizowego do momentu rejestracji zezwolenia na pobyt. W jakim przypadku zostanie on anulowany w przypadku nieobecności w Polsce przez okres dłuższy niż 30 dni i spowoduje wiele trudności z podróżami do kraju ojczystego.

6. Jak przenieść się do innego kraju UE i uzyskać tam status. Niektóre państwa (wiemy które, ale nie wszystkie) nadają status ochronny tylko osobom, które przyjechały z krajów, w których wnioskodawcom groziło niebezpieczeństwo. Przy istniejącym statusie w Polsce takie kraje uznają, że uchodźca przybył do nich nie z Ukrainy, ale z Polski, gdzie nie jest zagrożony. W takich przypadkach cudzoziemiec otrzymuje decyzję odmowną, ale ograniczenia te można obejść.

7. Jakie są możliwości dla osób, które ze względów zdrowotnych nie są w stanie samodzielnie złożyć wniosku o PESEL UKR i udają się do urzędu gminy/dzielnicy w miejscu zamieszkania. Jak poprawnie złożyć wniosek i czego można się spodziewać.

8. Jakie korzyści są przewidziane dla przedstawicieli różnych zawodów, którzy chcieliby uzyskać jeden ze statusów uchodźcy w Polsce. Przykładowo, kierowcy międzynarodowi mogą liczyć na kartę czasowego pobytu w Polsce, ale jeśli planują kontynuować pracę w tym zawodzie, potrzebują specjalnej wizy, aby podróżować do innych krajów strefy Schengen. Lista takich zawodów jest szersza i jesteśmy gotowi podzielić się tymi informacjami…

Podczas ubiegania się o status „ochrony tymczasowej” obowiązkowe jest skonsultowanie się z prawnikiem w następujących kwestiach:

– Wjazd do Polski spoza Ukrainy formalnie nie pozwala uchodźcy na uzyskanie statusu „ochrony czasowej”, ale istnieją luki prawne, które pozwalają ominąć to ograniczenie!

– Przekraczając granicę warto przygotować szereg dodatkowych dokumentów, które nie są wyszczególnione w przepisach!

– Krewni osoby ubiegającej się o azyl mają prawo do „tymczasowej ochrony”. Jakie obywatelstwo i dokumenty są wymagane!

– Z pomocą specjalisty konieczne jest prawidłowe sformułowanie powodu, dla którego osoba ubiegająca się o status musi opuścić terytorium Ukrainy!

– Polskie prawo określa okres, w którym uchodźca musi złożyć wniosek o „ochronę czasową”!

– Z prawnego punktu widzenia osoby objęte „tymczasową ochroną” nie są uchodźcami, co wprowadza cały szereg zmian!

– Możesz przedłużyć swój pobyt w Polsce tylko określoną liczbę razy pod pewnymi warunkami!

– Wjazd obywatela po 24.02.2022 r. do innych krajów może mieć znaczący wpływ na uznanie statusu „ochrony czasowej”, ale istnieją luki prawne, jak to obejść!

– Czas trwania programu „tymczasowej ochrony” jest ograniczony, a rząd wyznaczył już datę jego zakończenia. Czy termin zostanie przesunięty i kiedy jest ostatnia szansa, aby z niego skorzystać!

– Status „ochrony tymczasowej” nie pozwala obywatelowi Ukrainy na powrót do domu w dowolnym momencie i na czas nieokreślony. Ale są wyjątki!

– Prawo nakłada szereg ograniczeń na podróżowanie do innych krajów Unii Europejskiej. Ograniczenia te mają szereg wyjątków!

– Składając wniosek o PESEL UKR w tradycyjnej wersji papierowej, warto pamiętać, że rejestracja przez polską aplikację mObywatel z osobnym dokumentem DIIA-pl oferuje szereg korzyści!

– Przedłużenie okresu pobytu na okres 3 lat wiąże się z wydaniem polskiej „karty pobytu”. Procedura ta wiąże się z szeregiem pułapek, których należy być świadomym!

Specjaliści Kancelarii Reznikov & Partners pomogą Ci przygotować się do przeprowadzki do UE i odpowiedzą na wszystkie najważniejsze pytania. Skontaktuj się z nami.  Skontaktuj się z prawnikiem w Izraelu

_____________________________________

Вам может быть также интересно:
Иммиграция из Израиля в Евросоюз